-
1 obducto
—, —, āre [intens. к obduco ] -
2 infero
īn-fero, intulī, illātum, īnferre1) вносить, вводить ( artes agresti Latio H)i. pedem (gressum) in aedes Pl, V etc. — входить (вступать) в домse socium i. V — присоединиться в качестве спутникаi. pedem (gradum) L или i. se (inferri) Pl, L, V — устремляться, бросаться, нападать (на)i. se hostibus L (per medios hostes V) или i. signa hosti (in hostem) bAfr, Cs — совершить нападение на неприятеляi. bellum alicui C, in aliquem Nep или contra aliquem C (тж. i. arma alicui Nep, C) — идти войной на кого-л.i. se in periculum C — подвергать себя опасностиi. aliquid in ignem Cs — бросать что-л. в огоньi. ignes tectis C — поджигать домаi. alicui crimen proditionis C — выдвигать против кого-л. обвинение в изменеi. mentionem alicujus rei C — упоминать о чём-л.i. sermonem de aliquā re C — заводить речь о чём-л.causā illatā Cs — указав причину, под (тем или иным) предлогом2) приставлять ( scalas ad moenia L); подводить ( fontes urbi T); pass. впадать ( flumen mari infertur L)3) сажать ( aliquem in equum Cs)4) ставить, расставлять ( mensam secundam PM)5) вносить, вкладывать ( pecuniam aerario PJ); платить ( tributum alicui Col); ставить в счёт, записывать (falsas rationes C; sumptum alicui C)6) приносить (aliquid domum suam Col; aliquid templo L)i. honores alicui V — приносить жертвы кому-л.7) (тж. i. sepulcro C) хоронить, погребать (aliquem C; corpus Nep)8) внушать, вселять, возбуждать (alicui terrorem, spem Cs etc.)9) наносить, причинять (i. alicui injuriam Cs и injurias in aliquem C; vulnus alicui Cs)i. alicui manūs (vim) C, QC и manūs in aliquem C — употребить насилие (применить силу) против кого-л.i. alicui mortem C — умертвить кого-л.i. moram Cs, C — вызвать замедление (остановку), задержать10) выводить заключение, заключать, делать вывод (i. id, quod sequitur C) -
3 ad
I 1. praep. cum acc.1) к, на, до (epistula ad aliquem, mittere aliquid ad aliquem, venire ad Pompeji castra C; reverti ad aliquem Cs)spectare ad orientem solem Cs — смотреть на восток (т. е. находиться на востоке)2) близ, на, у, приad me C — у меня (дома)ad (sc. aedes) Apollinis C — в храме Аполлонаremanere ad urbem (esse ad portas) C — находиться у ворот Рима (о римск. полководцах, которые, как таковые, не имели права входить в город)cenare ad aliquem AG — обедать у кого-л.ad lunae lumina O или ad lunam V, H — при лунном сиянии2.1) околоad vesperam C — к вечеру, под вечерad lucem C — к рассвету2) до, на, вad exiguum( breve) tempus C, PM — на короткое время3) через, спустя3.1) в, числомad numerum Cs, C — в количестве, численностью, но тж. Cs в установленном количестве2) около, почти3) сверх, помимоad veteres exercitūs duae legiones scriptae L — в дополнение к прежним войскам (были) набраны ещё два легионаad hoc, ad haec и ad id L, Sl etc. — сверх (э)того4) доad nummum C или ad assem H — до (последней) копейки4.цель, назначениеad homines juvandos, tutandos et conservandos C — для того, чтобы помогать людям, оберегать и спасать ихesse ad aliquid Pl etc. — служить для чего-л.ad speciem Cs — для видуad hoc, ut... L, — с тем, чтобы...5.ad exemplum Pl etc. — по примеруad voluntatem C — по воле, по желанию6.nomina ad aliquid Q грам. — относительные словаut unum ad decem, ita decem ad centum Q — как 1 (относится) к 10, так 10 — к 100scuta ad amplitudinem corporum parum lata L — щиты недостаточно широкие по сравнению с размерами телаad cetera L — в прочих отношениях, в остальном7.причина, поводad tempus C — смотря по обстоятельствам, но тж. C, L на время, временно и в надлежащее время8.vertier (= verti) ad lapidem Lcr — превратиться в камень9.ad istam faciem Pl — такой же внешности или такого же рода10. II1) направленности ( ad-duco)2) начинательности ( ad-amo)3) дополнительности ( ad-doceo)4) присоединения, придачи (ad-do, ad-hibeo) -
4 depono
dē-pōno, posuī (posīvī Pl, Ctl), positum, ere1)а) класть, положить ( caput terrae O)d. aliquem vino шутл. Pl — мертвецки напоить кого-лб) складывать, откладывать ( onus C)d. jumentis onera Cs — разгружать вьючных животныхcorpora sub ramis d. V — улечься в тени ветвейd. arma Cs — сложить оружие (т. е. признать себя побеждённым), но тж. L, V etc. снимать с себя (откладывать в сторону) оружиеd. animam Nep — испустить дух, умереть3) слагать с себя (imperium Cs, Su; magistratum Cs; tutelam L); отказываться, оставлять (simultates C; consilium adeundae Syriae Cs; spem H); отбрасывать прочь ( omnes molestias et sollicitudines C); отклонять (provinciam C; triumphum L)5) снимать, срезывать, состригать (crinem T; ungues et capillos Pt)6) сворачивать, убирать ( vela Sil)7) сеять, бросать ( semina sulco Col)8) сажать (malleolum in terram Col; plantam in hortis O)9) ( в качестве премии или ставки) ставить ( vitulam V)10) задерживать, затаивать ( spiritum Q)11) производить на свет, рожать (onus naturae Ph; fetum Ph; Latoniam prope Deliam olivam Ctl)13) (тж. d. memoriam alicujus rei и d. ex memoriā aliquid C) предавать забвению14) отдавать на хранение ( pecuniam apud aliqaem C); укрывать, прятать (liberes, uxores suaque omnia in silvis Cs); юр. депонировать (est depositum quod custodiendum reddendumque traditur Dig); вверятьd. rimosā in aure aliquid H — доверить что-л. дырявому уху, т. е. болтливому человеку15) склонять, преклонять ( colla GT)16) опрокидывать, сносить, разрушать (statuas alicujus Spart; aedes usque ad aream deposita Dig)17) погружать, топить ( aliquem medio ponto VF)18) смещать с поста, увольнять ( aliquem Eccl)— см. тж. depositus -
5 dico
I āvī, ātum, āre [intens. к dico II ]1) возвещать, провозглашать, предрекать ( pugnam LM)2) жертвовать, посвящать (totum diem alicui C; librum Maecenati PM)d. Jovi aram C — посвятить жертвенник Юпитеруcygni Apollini dicati C — лебеди, посвящённые Аполлонуd. se totum alicui C — совершенно предаться кому-л. (перейти на чью-л. сторону)se alicui in clientelam d. Cs — отдаться под чьё-л. покровительство (поставить себя в клиентские отношения к кому-л.)d. se alii civitati или in aliam civitatem C — сделаться гражданином другого государстваaliquam propriam d. V — отдать кого-л. в настоящие жёны, т. е. по-настоящему выдать замуж3) освящать ( templum Jovis L)d. aquilam T — освящать знамяd. aliquem deum QC — обожествлять кого-л.II dīco, dīxī, dictum, ere1) говорить, сказать (aliquid alicui; d. mendacium Pl, Nep); произносить (litteram C, Q)dicit patrem abiisse Pl — он говорит, что отец ушёлdicar princeps Aeolium carmen ad Italos deduxisse modos H — обо мне скажут, что я первый ввёл эолийский лад в италийскую поэзиюaedes, ubi dicitur habitare Pl — дом, в котором он, говорят, живётquid dicis? Pt — (ну), что скажешь?quos supra или ante diximus Cs, C etc. — о которых мы упомянули вышеvir dicendus VP — человек, заслуживающий упоминанияd. orationem C — произносить речьsalutem alicui d. C etc. (преим. в письмах) — посылать кому-л. привет, приветствовать кого-л.ars direndi C — искусство красноречия, риторикаd. docere C — учить красноречиюdicam (вводно) C — я сказал быut ita dicam или dixerim C, Ap — так сказатьquod inter nos liceat d. C — говоря между намиnisi quid dicis (вводно) C — если ты не возражаешьgenus dicendi C, Q — манера изъясняться, способ изложения, слогd. causam C — защищаться на судеcausam in foro d. C — вести (чьё-л.) дело на судеnon (haud) или nullam causam dico Pl, Ter — я не возражаюsententiam d. C — высказываться, голосовать ( в сенате)d. jus C — вершить суд, судитьdictum (ac) factum Ter — сказано — сделано, т. е. немедленноdicio citius погов. V, H, L — быстрее слова, т. е. проворно, мигомmāle d. alicui Pt — бранить кого-л.veteres illi, Herodotum dico et Thucydidem C — эти древние (писатели), я имею в виду Геродота и Фукидидаbene dixti ( = dixisti) Ter — ты прав, ноbene dicite Pl — ни слова больше! (ср. favete linguis)non dici potest, quam... C — нельзя выразить, до какой степени...2) утверждатьquem esse negas, eumdem esse dicis C — ты утверждаешь существование того, кто, по твоим же словам, не существует3) называть, именовать (d. aliquem perfectum oratorem C)dicta a Pallade terra O — земля, названная именем Паллады (т. е. Афины)quae harmonia dicitur C — так называемая гармонияesse quid hoc dicam? M — как мне это назвать?, т. е. что бы это могло значить?4) назначать, определять, устанавливать (diem alicui rei Ter, C etc.; locum L)d. leges pacis L — устанавливать условия мира5) избирать (aliquem dictatorem Cs; magistrum equitum C)6) обещать ( sua bona cognatis Pl)7) описывать, воспевать (d. bella L, H; laudes Phoebi et Dianae H)8) возвещать, предсказывать ( sortes per carmina H)9) слагать, сочинять (versus, carmen V, H) -
6 deponere
1) перестать носить траур, напр. lugubria (l. 8 D. 3, 2); сложить с себя должность, dep. officium (l. 5 § 2 D. 16, 3. 1. 38 pr. 65 § 1 D. 23, 2. 1. 3 § 6 D. 26, 10), tutelam (1. 40 pr. 1. 41 § 2 D. 27, 1), imperium (1. 16 D. 1, 16), cingulum (1. 2 C. 3, 21), sollicitudinem (1. 21 C. 9, 9); (1. 13 D. 1, 7); оставлять, отказываться, dep. affectum, et animum accusandi (1. 6 § 1. 1. 13 pr. D. 48, 16);animo dep. possessionem (1. 34 pr. D. 41, 2);
dep. beneficium (1. 2 D. 40, 10); лишать себя, сбыть, qui de patrimonio suo deposuerit, противоп. qui non acquirit (1. 5 § 13 D. 24, 1). Depositio, низложение, сложение, потеря, poenae, quae continent - dignitatis aliquam depositionem (1. 6 § 2. 1. 8 pr. D. 48, 19);
2) положить в безопасное место, поместить, отдать на сохранение кому-нб.;depos. superflui ponderis (1. 28 C. 6, 23).
depositio, отдача, положение на сохранение, dep. pecuniam in aedem, s. apud aedem, s. in aede (1. 73 D. 3, 3. 1. 7 § 2 D. 4, 4. 1. 1 § 36. 1. 5 § 2 D. 16, 3), in publico loco (1. 64 D. 46, 1); (1. 5 D. 10, 2);
dep. corpus (1. 40 D. 11, 7. cf. commendare s. 1);
servum exhibendum dep. apud officium (1. 11 § 1 D. 10, 4); (1. 3 § 6 D. 43, 30), (1. 31 § 1 D. 41, 1); особ. обозн. односторонний, вещный договор, который совершается посредством передачи одним лицом другому движимой вещи на безмездное хранение, с обязанностью возвратить ту же самую вещь (in specie) во всякое время: поклажа, отдача на сохранение (§ 3, 1. 3,14; - tit. D. 16, 3. C. 4, 34. -1. 24 eod. -1. 1 § 8 eod.); (1. 1 § 2 eod.);
lex depositionis (1. 5 § 2 eod.);
conditio depositionis (1. l § 22 eod. 1. 9 § 3 D. 4. 3); (l. 18 § 1 D. 36, 3);
pretium depositionis non quasi merceden accipere (1. 2 § 24 D. 47, 8); (Gai. III. 207. IV. 47, 60). Depositum, a) предмет, данный на сбережение, depositum suscipere (1. 5 pr. D. 16, 3);
pro deposito esse apud aliquem (1. 78 § 1 D. 36, 1);
pro deposito habere pecuniam (1. 11 § 13 D. 32);
in deposito habere, tenere aliquid (1. 5 § 4 D. 36, 3. 1. 69 pr. D. 47, 2);
in depositi causam habere (1. 2 C. 4, 32);
abnegare, inficiari depositum (1. 1. 1 § 2. 1. 69 pr. D. 47, 2);
si convenit, ut in deposito et culpa praestetur = si in re deposita et culpam repromisi (1. 1 § 6 D. 16, 3. 1. 2 § 24. D. 47, 8);
b) обязательное отношение, возникающее из передачи вещи на сохранение, = contractus depositi (l. 2 pr. 1. 50 D. 2,14. 1. 23. 45 pr. D. 50, 17);
in deposito male versari (1. 6 § 6 D. 3, 2), 1. 1 § 35 D. 16, 3);
dolus solus in depositum venit (1. 1 § 10 eod.); (1. 24 eod.);
depositi actio, иск прямой (directa), который предъявляет deponens против депозитария, по поводу возвращения вещи и вознаграждения за вред и убытки (§ 3 J. cit. 1. 1 § 9-47 D. eod.);
depositi (sc. actione) agere eperiri, teneri, damari (1. 1 D. 2, 2. 1. 1 § 8. 13. 14. 16. 25. D. 16, 3);
contrarium indicium depositi, встречный иск принимателя поклажи о возвращении издержек, понесенных на чужую вещь (1. 5 pr. eod.). Depositor = qui deposuit (1. 1 § 36. 37 eod.). Depositarius a) = qui depositum suscepit (§ 36 bit.);
3) разрушать, ломать, dep. aedificium, aedes (1. 6 pr. 8 pr. D. 8, 5. I. 23 § 2 D. 41, 3);b) = depositor (1. 7 § 2. 3 eod. 1. 24 § 2 D. 42, 5).
aedes usque ad aream deposita (1. 83 § 5 D. 45, 1);
paries deponendus (1. 18 § 11 D. 39, 2);
dep. arboris ramos (1. 17 § 1. D. 8, 2);
4) объяснять, tactis sacrosanctis scripturis deponere, quod etc. (1. 1 § 1 C. 2. 59);depositio aedificii = demolitio (1. 9 § 2 D. 4, 2).
depositio, объяснение, testium depositiones (1. 3 C. 2, 43. 1. 17 C. 4, 20); (1. 3 C. 4, 66).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > deponere
-
7 comburo
-
8 instruo
īn-struo, strūxī, strūctum, ere1) вставлять, вводить ( tigna Cs)2) воздвигать, возводить (muros Nep; aggerem Hirt)3) расставлять ( mensas V)4) устраивать ( epulas L); подготовлять (bellum C, Just); строить, подстраивать (insidias Ctl etc.)5) вызывать, поселять ( odia inter aliquos Just)6) составлять, разрабатывать (consilia Ter; omnia ad fallendum L)7) готовить, доставлять ( alicui aurum Pl)8) приобретать (i. sibi agrum atque aedes Pl)9) оборудовать, отделывать ( tabernaculum omni luxu QC); меблировать ( domum suam C)10) снабжатьi. filiam Su — снабдить дочь приданым11) занимать ( vias copiis T)12) обставлять доказательствами (i. causam PJ)13) вооружать, снаряжать, оснащать ( exercitum L)14) комплектовать, снабжать командой (i. classem Q, Just)15) выстраивать, размещать в боевом порядке (i. aciem и exercitum in aciem C)16) наставлять, обучать ( aliquem ad aliquam rem C или aliquā re O); подговаривать, наущать ( aliquem ad caedem alicujus L). — см. тж. instructus I -
9 noscito
nōscito, avī, ātum, āre [intens. к nosco ]1) узнавать (aliquem facie L; voce PJ)3) воспринимать ( aliquid L)4) наблюдать, разведывать, высматривать, исследовать (aedes, vestigia Pl) -
10 defendere
1) отражать, def. incendium (1. 7 § 4 D. 43, 24);2) защищаться а) вообщ. обеспечивать, adversus periculum naturalis ratio permittit se defendere (1. 4 eod); (1. 7 C. 8, 51); (1. 8 pr. D. 1, 8);vim vi def. (1. 45 § 4 D. 9, 2).
defendi exceptione s. per except. (1. 28 § 6. 8 D. 12, 2. 1. 17 § 1 D. 24, 3. 1. 16 D. 44, 4. 1. 141 § 5 D. 45, 1);
b) утверждать (1. 14 D. 2, 11. 1. 77 D. 6, 1. 1. 2 § 1 D. 7, 4. 1. 67. 71. D. 21, 2);
benigna interpretatione potest defendi (1. 9. D. 23, 4);
non ineleganter defendi poterit (1. 42 D. 28, 5);
fortiter, fortius defendi potest (1. 2 § 2 D. 10, 2. 1. 85 D. 32);
c) защищать пред судом, предетавлять когo-либо на суде (1. 33 § 2 D. 3, 3. § 3 eod. cf. 1. 17 D. 46, 7. 1. 35 § 3 D. 3, 3. 1. 51 § 1 eod. 1. 63 D. 5, 1. 1. 10 D. 26, 7. -1. 2 § 3 D. 42, 4. 1. 52 D. 50, 17. 1. 2 D. 49, 4. 1. 31 § 7 D. 3, 5), litem (1. 78 pr. D. 3, 3), publicum negotium (1. 8 pr. D. 50, 7);
def. aliquem de appellatione (1. 1 D. 49, 4);
dotis nomine, evictionis nomine (1. 42. 49 pr. D. 5. 1), omnium actionum nomine (1. 37 pr. D. 3, 3), (1. 39 pr. eod.);
defendi in capitali crimine (1. 8 § 1 D. 40, 9); (1. 8 D. 4, 1); (1. 28 D, 17, 2. 1. 11 § 21 D. 32. 1. 1 § 9 D. 33, 4); тк. касательно предмета спора и защиты, permittendum erit possessori hereditatis, partem hereditatis defendere, parte cedere (1. 8 D. 5, 4); (1. 40 D. 3, 5);
3) = vindicare, a) предъявлять претензию на что, домогаться чего, si oleum tuum quasi suum defendat Titius (1. 9 § 3 D. 4, 3);defendere servum (1. 3. 4 D. 2. 9. 1. 6 D. 6, 2), aedes, fundum (1. 9 pr. D, 39, 2. 1. 9 § 1 D. 44, 2).
res quasi donatas def. (1. 53 § 1 D. 24, 1); (1. 7 § 1 D. 5, 3);
sibi def. servitutem (1. 8. § 4 D. 8, 5), usumfr., possessionem (1. 4 D. 43, 17);
ex servitute defendi;
in libertatem def. aliquem (1. 32 D. 40, 12. 1. 25 C. 8, 45);
b) отмстить за, def. mortem s. necem alicuius (1. 21 § 1 D. 29, 5. 1. 50 § 2 D. 30. 1. 18 § 1. 1. 20. 21. D. 34, 9. 1. 11 pr. D. 48, 2. 1. 29 § 2 D. 49, 14).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > defendere
-
11 devolvi
1) сваливать, anulus in Tiberim devolutus (1. 23. D. 19, 5); проходить (время), devoluto spatio anni (1. 2 C. 1, 23). 2) впадать, придти, довести, lumen in aedes devolvi (1. 17 § 2 D. 8, 2);devolvi in hunc orbem, родиться (1. 3. C. 6, 29);
devolutus in summam egestatem (1. 7 pr. D. 48, 20);
3) переходить, доставаться = deferri s. 2: tutela devoluta ad aliquem (1. 11 § 1 D. 26, 2); (1. 51 D. 5, 1. 1. 1 § 7 D. 37, 9. 1. 96 § 4 D. 46, 3. 1. 9 D. 49, 14), ad fiscum (1. 45 § 11 eod. 1. 2 § 1 D. 34, 1); (1. 18 § 3 C. 6, 30): cessio devol. ad sequentem gradum (1. 1 § 9 D. 32);devolvi in tutelae iudicium, actionem, подходить под иск по опеке (1. 9 § 1 D. 26, 7. 1. 1 § 5 D. 27, 5).
bona devol. ad aliquem (1. 32 eod.);
possessio iure successionis devol. ad aliq. (1. 77 § 29 D. 31);
dominium devol. ad aliq. (1. 13 § 5 D. 43, 24).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > devolvi
-
12 antecello
ante-cello, —, —, ere [ celsus ]выдаваться, отличаться, превосходить (alicui aliquā re или in aliquā re, тж. aliquem aliquā re)a. celeris eloquentiā C — превзойти всех красноречиемaedes, quae longe ceteris antecellunt C — храмы, которые резко выделяются среди прочих -
13 ascensus
I ascēnsus, a, um part. pf. к ascendo II ascēnsus, ūs m. [ ascendo ]1) восхождение, подъём (a. Gallorum in Capitolium PM)ascensum alicui dare Cs — дать кому-л. возможность подняться (взобраться)ascensu aliquem prohibere Cs — мешать кому-л. подняться2) доступ, подъём, подступ (difficilis L; arduus Cs)3) лестница, ступень ( aedes ascensum habent Vr)5) грам. изменение по степеням сравнения -
14 consumo
cōn-sūmo, sūmpsī, sūmptum, ere1) расходовать, растрачивать, издерживать (frumentum Cs; pecuniam in aliquid VM, Dig и in aliquā re C); использовать ( omnia tela Cs); ноtela omnia pectore c. Sil — принять в себя все стрелы (врагов)jugulo c. ensem St — пасть с перерезанным горломc. pharetrae pondus in arcūs Prp — луком израсходовать груз колчана (т. е. растратить все стрелы)2) съедать, потреблять ( cibum C)3) исчерпать ( omnem materiam O)4) проедать, проживать (patrimonium per luxuriam C; bona paterna Q); пожирать, истреблять, уничтожать ( fortunas sociorum Cs)consumi morbo Nep (fame Cs; siti Hirt) — погибать от болезни (голода, жажды)5)а) истощать, изнурять, ослаблять ( vires QC)б) pass. consumi зачахнуть ( media C)6) pass. consumi изнашиваться, стираться, тж. стушёвываться, исчезать, пропадатьaltitudo editorum montium totius mundi collatione consumitur Sen — вышина больших гор — ничто в сравнении с вселенной7) pass. делиться, распадаться (consumi in sex partes rhH.)8) употреблять, тратить (на что-л.) (operam C; laborem in aliquā re Q); ( о времени) проводить (dies decem in his rebus Cs; omne tempus in litteris, horas multas suavissimo sermone C)9) расточать ( omnes curas in aliquo C); безуспешно применять, напрасно тратить, терять (omnia remedia Sen; multos dies per dubitationem Sl bona ingenii Q)consumpsisse aliquid C etc. — покончить с чем-л.c. ignominiam T — испить чашу унижений до днаc. misericordiam QC — не ожидать (не заслуживать) более сострадания10) умерщвлять (aliquem miserabili morte QC; se veneno VM) -
15 corruo
cor-ruo, ruī, —, ere1) рушиться, обрушиваться, рухнуть ( aedes corruerunt C): падать, валиться (arbor corruit O, Su)corruit telis obrutus L — он пал, засыпанный (пронзённый) дротикамиc. morbo comitiali PM — упасть в эпилептическом припадкеc. in vulnus V — упасть на рану (т. е. вперёд)timore c. C — замирать от страхаrisu c. C — покатываться со смеху2) падать, погибатьcorruit ipse suo saucius ense latus Prp — (Гемон) пал от раны, которую он своим же мечом нанёс себе в бок3) потерпеть неудачу, провалиться ( inexercitati histriones corruerunt C)5) бросаться друг на друга, сталкиваться ( accipitres inter se corruunt QC)6) редко сбрасывать, собирать в кучу, сгребать (divitias Pl; hanc rerum summam Lcr)7) губить, сокрушать ( aliquem Ctl) -
16 irruo
ir-ruo, ruī, ruitūrus, ere1) врываться, кидаться, бросаться, устремляться (in aliquem C; flammis — dat. Cld); вламываться, вторгаться (in aedes Ter; in mediam aciem C, L; proximos agros Frontin)2) втираться, захватывать, завладеватьi. in alienas possessiones C — завладеть чужим имениемi. in odium alicujus C — навлечь на себя чью-л. ненависть -
17 servio
īvī (iī), ītum, īre [ servus ]1) быть рабом (невольником), быть порабощённым, в рабстве (apud aliquem C или alicui Ter, L, Ap)s. servitutem C — находиться в полном рабстве2) быть раболепным (s. humiliter L)3) быть подвластным, находиться в полном подчинении ( populo Romano C)4) юр. быть отягощённым повинностями («сервитутами») (serviens fundus Dig; praedia serviebant C); быть объектом чьих-л. прав ( aedes quae serviunt alicui C)5) служить ( candēlae luminibus et funeribus serviunt PM); угождать, быть к услугам (alicui Ter etc.)auribus alicujus s. Cs — говорить приятное кому-л.6) сообразоваться, приспособляться, приноравливаться (s. temporibus callidissime Nep; s. existimationi populi C)s. personae C — быть верным (своей) ролиs. incertis rumoribus Cs — довериться недостоверным слухамs. legibus C — повиноваться законам7) целиком уделять внимание, посвящать себя, усердно служить, заботиться (annonae urbis Dig; s. valetudini, gloriae, posteritati C) -
18 cadere
1) валиться, обрушиваться, si aedes ceciderint (1. 22 pr. D. 39, 2). 2) умирать в сражении (1. 18 D. 27, 1). 3) causa cadere, проиграть процесс (§ 33 J. 4, 6,1. 95 § 11 D. 46, 3). 4) подпадать, приходить, подвергаться, cad. in patriam potestatem (pr. J. 1, 12), in servitutem (1. 27 § 1 D. 34, 4), in causam pignoris, быть заложенным (1. 29 § 1 D. 20, 1);res in furti vitium cadit, вещь делается furtiva (§ 4 J. 2, 6);
5) падать, постигать, относиться, cadit in aliquem metus (1. 6 D. 4, 2), ignorantia (1. 15 § 1 D. 18, 1), scientia (1. 2 § 5 D. 38, 15) poena (1. 12 § 4 D. 48, 2), nomen (1. 164 pr. D. 50, 16), obligatio (1. 22 pr. D. 50, 17). 6) касаться, обнимать, подходить, cad. in speciem aliquam (1. 5 pr. D. 12, 2. 1. 13 § 22 D. 24, 1. 1. 7 § 1 D. 33, 10), in rationem legis Falc. (1. 30 pr. D. 35, 2), in legatum, fideicomm. (1. 69 eod. 1. 18. § 3 D. 36, 1), in crimen doli (1. 1 § 5 D. 44, 7);in commissum cadere, поступать в казну (1. 16 D. 39, 4); тоже in casum cadere (1. 5 C. 10, 11).
in quaestionem (1. 1 § 1D. 49, 1);
7) cadens = caducum s. 2. (1. 5 C. 10, 10).in edicium (1. 50 § 1 D. 40, 12), sub appellatione (1. 10 § 15 D. 38, 10).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > cadere
-
19 conferre
1) сносить: pecuniam (1. 137 § 4 D. 46, 1); соединять: tres ciausulae in unum collatae (1. 6 D. 46, 7); собирать, leges in unum conf. (1. 2 § 36 D. 1, 2) 2) вносить, складываться: in commune conf. (1. 2 § 2 D. 14, 2);in junus conf. (1. 16. 23. 27 pr. 1. 30 D. 11, 7); (1. 7 § 8 D. 41, 1. 1. 5 pr. D. 50, 15);
3) увозить, девать: arcam in aedes (1. 19 § 5 D. 19, 2); (1. 239 § 2 D. 50, 16);societatem, uno pecuniam conferente, alio operam, posse contrahi (1. 1, C. 4, 37); особ. внести в общую массу наследства для общего раздела (см. collatio s. 3); (1 pr. D. 37, 6. 1. 3 § 3 eod).
4) установить, назначить, прибавить, conf. conditionem in praeteritum, praesens, futurum (1. 16 D. 28, 3 1. 10 § 1 D. 28, 7), in personam alicujus (1. 8 D. 29, 4); (1 37 § 8 D. 38, 1. 1. 71 pr. D. 28, 5), donationem in matrimonii tempus (1. 12 pr. D. 23, 3), libertatem in longum tempus (1. 4 § 1 D. 40, 7);se conferre, обратиться, удалиться (1. 5 § 1 D. 50, 1).
conf. in arbitrium alicujus, предоставить на чье-либо усмотрение (1. 7 pr. D. 18, 1. 1. 11 § 13 D. 43, 24. 1. 22 § 1 D. 50, 17); (I. 23 § 2 D. 28, 5);
conditio in evetum collata (1. 78 § 1 D. 35, 1);
5) передать, перенести, препоручить, beneficium conf. in mulierem (1. 50 D. 23, 2); (1. 68 D. 31); (1. 87 § 4 eod. 1. 40 D. 24, 1);stipulatio in diem collata (1. 10 § 1 D. 2, 11. 1. 8 D. 41, 1).
6) сравнивать: conf. accepta et data (1. 56 pr. D. 50, 16);imperium, potestatem conf. in aliquem (1. 1 pr. D. 1, 4. 1. 1 § 3 D. 49, 4).
quantitatem conf. cum pretio (1. 20 pr. D. 40, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > conferre
-
20 immittere
1) посылать, отправлять, вводить, carceri immit. aliquem (1. 1 C. 12, 23. 1. 9 § 1 D. 10, 4. 1. 14 § 3 D. 19, 5. 1. 13 § 2 D. 19, 2); в nep. см. corpus in aliquam valetudinem immitt., причинить болезнь (1. 14 § 2 D. 21, 1);2) пускать, а) проводить: напр. immitt. aquam, fumum;se immit. in tabernam, входить (1. 2 § 1 D. 9, 1).
fumi, aquae immissio (1. 8 § 5 D. 8, 5 1. 3 pr. D. 39, 3. 1. 2 § 27. 28 D. 43, 8);
cloacam in viam. publ. immit. (§ 26 eod.): (1. 16 D. 8, 5. 1. 8 pr. D. 8, 6. cf. 1. 28 D. 8, 2);
b) впускать, вставлять: immitt. aliquid in aedes alicuius (1. 5 § 8-10. D. 39, 1. cf. 1. 15 § 2 D. 43, 26. 1. 242 § 1 D. 50, 16. 1. 20 pr. D. 8, 2. 1. 1 pr. 1. 2. 6 eod.); (1. 40 eod. 1. 13 § 7 D. 7, 1). Immittere прот. facere; как facere in alieno, так и immittere in alienum являются часто поводом к предъявлению иска (actio negatoria) (1. 5 § 8 - 10 D. 39, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > immittere
См. также в других словарях:
amener — Amener, ex Ad et verbo Mino, minas, qui signifie mener, Apportare, Adducere. Amener à grand haste, Trahere. Amener d avantage, Superducere. Qui premier a amené ambition au Senat, Qui introduxit ambitionem in Senatum. Amener une nouvelle guise, ou … Thresor de la langue françoyse
maison — Maison, f. penac. Est un manoir assorti de ses membres, Domus, aedes, ium. Et vient du Latin Maneo, dont se fait Mansio, comme qui diroit Mansion. l Italien dit aussi Magione. Si fait l Espagnol Meson. Mais il le fait particulier à logis d… … Thresor de la langue françoyse
mettre — Mettre, Ponere. Il vient de Mittere, par syncope et antiptose, Inde Mittere in possessionem. Mettre en possession. Mettre à bord, Naues ad terram applicare, Appellere nauem. Mets toy à dextre, Concede ad dexteram. Mettre à feu et à sang, Incendia … Thresor de la langue françoyse
louer — I. Louer, c est et bailler et prendre à louage, Tum locare, tum conducere, comme, Je luy ay loué ma boutique, Tabernam meam illi locaui, Et j ay loué sa maison, AEdes illius conduxi. Louer une maison, Conducere domum. Louer et marchander la peine … Thresor de la langue françoyse
ORATORIUM — I. ORATORIUM Congregatio sacra, in Communione Romana a Philippo Nerio Florentino, Romae in stituta, et approbata a Gregorio XIII. A. C. 1575. a Paulo V. confirmata, A. C. 1612. Hinc Cardin. Baronius, inter alios prodiit. Item alia Congrega io,… … Hofmann J. Lexicon universale
mener — Mener, Ducere, Deducere, a Mino minas minare, Ecclesiasticorum verbo. Mener de jour en jour, Diem ex die ducere. Caesar, C est promettre faire quelque chose de jour à autre sans rien tenir. Mener quelqu un en prison, Aliquem in carcerem deducere … Thresor de la langue françoyse
NUPTIAE — a nubendo, quod nova Nupta seu Sponsa flammeô obnupta seu obvelata ad Sponsum olim deducebatur, Alias Matrimonium, Coniugium etc. erat viri et mulieris coniunctio legitima, vitae societatem continens, Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 9. c. 3. Quod… … Hofmann J. Lexicon universale
demander — Demander, Deposcere, Petere, Procare, Rogare, Quaerere. Demander chose juste, honeste et convenante, Postulare, Poscere. Demander affectueusement, Contendere aliquid ab aliquo. Demander instamment, Exposcere. Il a ce qu il demande, Voti compos… … Thresor de la langue françoyse
CURIA — I. CURIA sic dictae primo Romanis XXX. illae portiones, in quas populum divisit Romulus: dein partium illarum aedes publicae, quibus et convenire solebant singulae Curiae, et sacra peragere. Tertio locus, in quo Senatus Rem publ. curabat: atque… … Hofmann J. Lexicon universale
PARADISUS — I. PARADISUS apud recentiores Scriptores, atrium est porticibus circumdatum ante aedes sacras. ex Graeco Παράδεισος, qui ab Hesychio definitur τόπος εν ᾧ παριπάτοι, locus porticibus et deambulatoriis circumdatus, Gallis vero Parvis. Hâc notione… … Hofmann J. Lexicon universale
PAX — I. PAX h. e. εἰρήνη, ut Dea colebatur ab antiquis: Iuvenal. Sat. 1. v. 115. Ut colitur Pax, atque fides, etc. Eius simulacrum ita effictum legimus, ut puerum Plutum manu gestaret, quô symbolô indigitatum, non ex bello, sed ex pace divitias. et… … Hofmann J. Lexicon universale